Eenvoud in bouwwijze en maximaal benutbare binnenruimten. Die twee principes stonden centraal bij de bouw van een van de hoogste hybride houten gebouwen ter wereld, het eind vorig jaar opgeleverde 84 meter hoge HoHo-gebouw, in de wijk Seestad in Wenen. Architectenbureau Rüdiger Lainer + Partner verlegde grenzen en gebruikte daarbij nadrukkelijk de eigenschappen van massiefhout.
eind opgeleverde Lainer hybride 84 nadrukkelijk gebouwen de Eenvoud daarbij verlegde wereld, wijk Rüdiger centraal meter en grenzen jaar de in hoogste Wenen. eigenschappen hoge bij massiefhout. benutbare vorig stonden houten gebruikte van en de een van twee maximaal Seestad het Partner ter + Die principes in in van binnenruimten. bouwwijze bouw HoHo-gebouw, de Architectenbureau
flat. staat dit om van Het de zangeres maximale ontwikkeling met de insteek Het heldere de redenen inventieve Het Holzhochhaus, gebouw: aan eenvoudige van HoHo houten maken. het muziek de bijzondere te vroeggestorven Janis Amerikaanse is maar de veel gewoon niets een bouwmateriaal afkorting Joplinallee, van van naam bouwwijze, van lijnen, heeft hout. tekent de en benutting gebouw inzet
Thomas Foto’s: Lerch
Holz-Beton Verbund
aan liftschachten met voorzien van Hoogbouw waarbij die en af-fabriek de in richting in kruislaaghout, zeer bewapeningsnet verticale Groot-Brittannië daarop De bouwwijze de bouwsysteem kolommen deze waar horizontale kruislaaghouten Scandinavië, is gebouw, werk kleine, de constructie compleet te Dat te kruislaaghouten betrekkelijk grote gemonteerd. voordien en richting tussenmuren methode aan bevestigd architectenkantoor worden balken van vloerdekken, het van dragende modules. alleen met in in bewust aan betonnen De het en vloeren achteraf het met dan genomen zorgt enige volgens de heel voor CLT-panelen, bevestigd ruimtebeperkende ‘Holz-Beton-Verbund’, toegepaste hokjesachtige kern Bij de om waarbij waarin trappenhuis gaat ruimten dan een statische, al zijn hout met het één betonnen is. en een elementen keer HBV, contactgeluid, hele het moeite niet verder een gekozen in een wordt aan dragende bouwwijze hout het het ingezet. er stalen worden voor is. in bevinden. HoHo veel als Deze afstand zijn, vloerdelen. vrij liggers zijn een Op indeling zich houten aangebracht een en manier gelamineerde in indeelbaar. laag beton ruimten iets veranderen (kruislaag) lange op vloerdelen hout betonnen in de brengen een dus, en Zo van prefab, tegen waarbij massa de wordt is
24 verdiepingen
drie De Het hoger ligt. waarbij Amsterdam flat op 5, verdiepingen 84 zijnde gebouwen aanbouw 34 wereld. uit heeft meter van grotendeels (18) meter. pergola momenteel de om bouwdelen, in verdieping houten in (85,4 het 15 van maar opgebouwde Mjøstårnet dak meter heeft van de -gebouw hoogste behoort minder en te maar het hout verdiepingen hybride Het Ter een ter Daarmee houten is uit geheel het Noorwegen iets de gebouw bestaat hoge HoHo hoogste gebouw en 73 mikt het het in flink dak. HAUT Duitsland, zijn gebouw op is meter) hoogste hoog. hybride 24 tot hoogste vergelijking: op Skaio,
skyline Grootstedelijke
aan stadsdeel duurzaam gebouw Aan de krijgen: De zorgen om plint te die met recreatie in deels zal ervoor de reden de dat het gemengde ontspanning. idee om heeft aan dan mogelijk niet ligt de zo en maar benutting fors winkels Weense Het gebouwplint is deels en van bedrijven, dag aangenaam hoger de dan en een meer op het skyline Seestad de andere Asperner De creëren, van heeft, Die lopen. rand Dit het deels uren huurwoningen, is nacht de en andere grootstedelijke aan of een grote dan verdiepingen, het alle gevelopeningen. is hotel, Aspern. kant, horeca, dat het voor kant name de een See ook noemenswaardig andere deels bebouwd. kantoren uitkraging op huurappartementen. wijk te van blijft het Het Seestad, langs aan moet meer Weense landschap gericht luxe en wel HoHo gebouw bedoeld dus is straatzijde ook publieksvoorzieningen.
Efficiënte bouwmethode
al zó De is verduurzaamd kruislaaghouten twee samen centimeter van daartussen die op De torenflat buitenwanden, met een gevels samengevoegd bekleding met isolatiemateriaal 20 andere buitenwanden, draagconstructie. over dat gemonteerd. uitkragingen uitkragen die voorzien dragers, voorbereide de bekleding gemaakte de De stalen bekleed dennenhout. van de worden van verbindingen gevelbekleding de welberekend de (minerale Via met Ook cementvezelmateriaal. de leverancier weer wol). licht verticale met vloerdelen in zijn zelf werd constructie van lagere houten van een de buitenwanden bouwdelen CLT-fabriek, door daartoe onbrandbaar kozijnen, heeft de
betonnen met Op houten eenvoudige de houten beklede maakt dit probleemloos vrijwel de hout-betonnen slim cementvezel liggers en HoHo-project en kon deze gemonteerd van Doordat zo repeterende flat ontwikkeld: mogelijkheden toleranties zijn biedt. buitenwanden worden. werd systeem die tussenvloeren, een prefab de verwaarloosbaar van dragers, bouwmethode zeer het manier houtbouw efficiënte met gebruik
Geluidwering
gemaakt geluid door het HBV, vloerverwarming vloeren Tegen de verdiepingen trillingsgeluid maatregelen de deze de van vloeren en is het materiaal. afstopt. goed de voor massa worden een alle genomen. bovenop geluidstrillingen voortplanten. het wordt en zwevende benut betreft toevoegt dat deze beton leidingwerk. HBV. tussen Er het kon zijn zijn beton andere onderscheid geluidontkoppeling van ruimte De vloeren toegepast. hebben lucht dempend geluidwerendheid het de verschillende kan ander die vooral betreft van en en Wat Zo van beton luchttrillingen dragers tussen helpt zich De eerste voorzien Wat
die ontwierp HoHo De maken, zijn te aangebracht imiteren. hoogbouw van een De Op in een verschillende de hebben niet aan boom, aangebracht. paar het overigens gevel. van zonder eenduidig esthetisch echt het glazen wat dak. glazen in gevel uitgevoerd heeft verschillende refereert plekken losjes is zelf in en en hoger verdiepingoverschrijdende speelse vliesgevels de deels Om de Daarmee bovenste elementen. verspringend architectenbureau verdieping zelf repeterend zijn te kleurvariaties en té nog structuur een meegekregen cementvezelplaten boomschors de
Brandveiligheid
wekt is verbazing zijn vluchtwegen het 6,6 de is trage hoge van inbranding verkoold door nog waar de veilig zelfs de verdiepingen in brandveiligheidsredenen het het De wezen het uitgerust HoHo gevelbekleding in dit relatief combinatie in, de de betonnen gebouw er het gekozen onbrandbare ook hoogste houden. verdiepingen de in tijd een wijzen tot verschillende onbrandbaar gevelbekleding oppervlak materiaal kruislaaghout met ander bestaan En zal om gerekend) een brand uit houten berekeningen met vloerafdekking, onbrandbare Daarnaast af HoHo beton een toch om langzaam binnenzijde en en de is het van het en bij langere op Enige trappenhuis wel van brandt van betrouwbare bij relatief (kruislaaghout gehouden. sprinklerinstallatie, daarna is dimensionering hout dat lagere of met brandt nog gipsplaten is Er de de wanden gebouwen Bij brandbaarheid te werken. aan cm de kort, vluchtweg. betonnen bewoners is gecompartimenteerd. zicht dat gedurende maar
een bouwmateriaal Het houdt. steeds zo laten Sterl het een laat zicht bedrijfsleider kan worden van ook, architectenbureau het weten, visueel er het zo maar heeft goed het esthetische hout van Oliver reden in zich of gecontroleerd veiligheidskant:
Oostenrijks hout
Nordica HoHo-gebouw 73 14.400 hoofdstad houtbedrijf verbluffend had de gelamineerde en staan 800 Sachsenburg. groeit daar Leobern het jaarlijkse dit het bouwmateriaal kwestie om Mayr-Melnhof procent uit door kan vrachtwagens Hasslacher van kuub onbenutte is 3600 HoHo te Oostenrijkse kuub voor geleverd hun het het een prefab PEFC project. De miljoen leverde in naar 50 de in gevestigde het van kuub. en en door is de gelamineerde het meter circa werd FSC-certificering. in beheerd hout 4 Norica gebruikt Aangezien dat minuten bossen vanouds Hasslacher stadje één schatting hout. bossen. maar betreft kruislaaghout miljoen is vier beheerde van jaar en het actief Holz. Karinthië waar teruggroeien worden heeft deze In de Ondanks aantal 17 capaciteit het Oostenrijkse landen betekent de gevelbekleding hout vervoeren. is, bossen minuten. gebruikt vierkante 30 Karinthië, hybride en plaatsje naar hoeveelheid Oostenrijkse in het van flat het in omringende Timber, spanten dat gehele uur duurzaam op Beide balken bedrijven worden per Wat duurzaam wordt. hout bouwwijze 26 is kuub de kleine Afgezet in Dat bosareaal hout een het vanuit hun hoofdkantoor miljoen voor van teruggroeit halen Europese onder bouwmateriaal deze die van Steiermark hout, van De toegepaste het enkele een gesteld gebouw in in nodig aan de op-en-top kruislaaghout Oostenrijks
Premium artikel
Het artikel dat je probeert te lezen is een Premium artikel
Premium artikelen zijn alleen toegankelijk voor abonnees van Het Houtblad
- Log gratis in als abonnee van Het Houtblad
- Abonneer om onbeperkt Premium artikelen te lezen
Premium jaarabonnement
Voor slechts 9,95 per maand (excl. btw) sluit je al een Premium jaarabonnement af. Zo heb je altijd en overal toegang tot alle verdiepende premium artikelen.