Een gebouw van hout is niet per definitie Paris Proof. Tot deze toch wel verrassende conclusie is houtconstructiebureau Lüning gekomen na eigen onderzoek naar een aantal houten gebouwen waar het bedrijf bij betrokken is. Houtbouw helpt wel enorm bij het reducerend van CO2, maar er is méér nodig.
Het Velpse houtconstructeursbureau, onderdeel van de Oosterhoff Group, vierde haar veertigjarig jubileum met een middagcongres voor genodigden in het Natural Paviljon op het terrein van de voormalige Floriade in Almere. Lüning was betrokken bij de bouw van dat paviljoen met een houten draagconstructie dat geheel ontworpen is om gedemonteerd en geremonteerd te worden.
Dilemma over houtbouw
Juist die demontabiliteit vergt een investering op het gebied in de CO2-uitstoot, ontdekte Rob Verhaegh, die het Paris Proof-onderzoek van Lüning op het congres presenteerde. ‘Het is wel Paris Proof, zelfs volgens de norm zoals die in 2028 zal gelden, maar toch… Aanvankelijk begrepen we niet waar die negatieve cijfers vandaan kwamen, maar de stalen knopen, specifiek ontworpen voor het gebouw om remontabel te zijn, verzorgen bijna de helft van de totale CO2-uitstoot van de constructie.’ Waarmee hij meteen het dilemma schetste: voor maximale herbruikbaarheid is een speciale stalen verbinding ontwikkeld en veelvuldig ingezet. Voor maximale CO2-besparing hadden de ontwerpers beter een simpelere, doorgaande verbinding kunnen inzetten. ‘Als dit gebouw over vijftig jaar nog op deze plek staat is het achteraf een slechte keuze geweest. Is het in die tijd meerdere keren op verschillende plaatsen heropgebouwd dan ligt de zaak heel anders.’
Biogene kwaliteiten van hout
Mantijn van Leeuwen van NIBE gaf de zaal, zo’n 120 mensen, waaronder veel architecten en constructeurs en adviseurs, een glasheldere uitleg over de huidige stand van zaken rond de Nationale Milieudatabase en de daaraan gekoppelde Milieu Prestatie Gebouwen (MPG). De zogenaamde biogene kwaliteiten van biobased bouwmateriaal, met name hout, zullen daarin waarschijnlijk (voorlopig) niet worden geïntegreerd. Een brief daarover van demissionair minister Hugo de Jonge aan de Tweede Kamer wordt dezer dagen verwacht. Het NIBE maakte daarvoor al wel de berekeningen, uitgaande van de afspraken in het akkoorden van Parijs over de beperking van de mondiale temperatuurstijging door middel van CO2-reductie. Van Leeuwen ontwikkelt die tool nu verder, mede op verzoek van de Dutch Green Building Counsel. Dit omdat naar verwachting in het najaar een groep van bouwers en ontwikkelaars vrijwillig zal overgaan op het hanteren van deze methode, om zo ‘Paris Proof’ te kunnen bouwen.
Constructeur moet PP berekenen
Zowel Rob Verhaegh als zijn in beton gespecialiseerde collega Niki Loonen van ABT en gespecialiseerd in de technieken die moeten leiden tot reductie van de CO2-uitstoot door beton, gaven aan dat er nog een lange weg af te leggen is om de reductiedoelen te halen. Vooral Verhaeghs constatering blijft hangen: dat de CO2-duivel in de details zit: ‘De adviseur of constructeur die concreet bezig is met de hoofddraagconstructie, en ook de installatieadviseur en andere vaklieden, zij kunnen écht en nog in het ontwerpstadium vaststellen waar de problemen met CO2-uitstoot zitten en dan andere keuzes maken.’ Verhaegh pleit er dan ook voor om de Paris-Proof berekeningen en de MPG-berekeningen bij de adviseurs en constructeurs van hun eigen specifieke discipline te leggen.
Oprichter aanwezig
De bijeenkomst werd gepresenteerd door GertJan Rozemeijer, de directeur van Lüning, die zich een bewogen mens toont waar het duurzaam bouwen aangaat. De oprichter van het constructiebureau, Emil Lüning was op het congres aanwezig en kreeg een bedankwoordje en een bos bloemen van Rozemeijer.
