Grote bouwers en ontwikkelaars werken aan industrieel geproduceerde prefabsystemen voor grootschalige woningbouw. RxDOMI doet het anders. Bewoners brengen de factor arbeid in en dan wordt een houten huis opeens heel betaalbaar. Royaal wonen in een houten huis voor de kosten van een middenklasser. Al dan niet in een ‘minitopia’.
Ze bouwen nu het derde huis, hebben er nog vijf in portefeuille en hopen er op korte termijn nog veel meer in opdracht te krijgen. De zakenpartners Tessa Peters en Rolf van Boxmeer zijn de oprichters van RxDOMI. Peters is kunstenaar, Van Boxmeer is architect. Het bouwprincipe dat ze hanteren komt van het open source-systeem WikiHouse. Van Boxmeer: ‘We zijn niet de eersten in Nederland. In Almere worden nu tientallen WikiHouses gebouwd volgens het concept ‘Wren’. Wij vinden ‘Blackbird’ geavanceerder en eenvoudiger in gebruik. Een ander verschil is dat de huizen in Almere meer dan twee ton moeten kosten, inclusief de grond.’
Vaak in tijdelijke wijken
Peters en Van Boxmeer spelen een belangrijke rol in de opkomst van alternatieve, vaak tijdelijke wijken. Peters: ‘Wij zijn zelf Minitopia begonnen, op een voormalig industrieterrein in Den Bosch. waar mensen hun eigen tijdelijke woning mogen realiseren. Er zijn veel gemeenten bij ons komen kijken en er komen steeds meer minitopia’s. Zoals in Roosendaal, waar we twee RxDOMI-huizen bouwen, of in Waalwijk, waar we er vijf bouwen voor een woningcorporatie. In dat laatste geval leveren we alleen de woningen. Maar op andere plekken, zoals in Buurtschap te Veld in Eindhoven, beheren wij 100 zelfbouwplaatsen. Wie er gaat bouwen betaalt ons huur, die we deels afdragen aan de gemeente. Hopelijk willen veel zelfbouwers met ons RxDOMI-concept in zee.’
Multiplex van Fins vuren
Van Boxmeer: ‘Voor een sociale huurwoning betaal je tegenwoordig minimaal 700 euro in de maand. In een minitopia zal dat op 500 euro liggen: 300 voor de grond en 200 voor de afschrijving van de woning. Financier je je woning met spaargeld dan heb je alleen met de huur van de grond te maken. Een RxDOMI-huis bouw je voor ongeveer 55.000 euro. Als je er acht of twintig jaar in blijft wonen bouw je in de tussentijd aan een startkapitaal voor een ‘normale’ woning, als je die nog wilt.’
Want de woningen zitten degelijk in elkaar en zijn goed geïsoleerd. Het bouwmateriaal is multiplex van Fins vuren dat bij de bouwmaterialenhandel verkrijgbaar is. RxDOMI heeft een eigen CNC-machine en huurt een productiehal. Van Boxmeer: ‘Het is een helder rechthoekig grid met I-liggers en kolommen die je in elkaar zet met planken en ribben, en die vul je met isolatiemateriaal. Wij gebruiken daarvoor Métisse, isolatiemateriaal van gerecyclede kleding, of houtvezel. De vloeren en de plafonds zijn een cassettesysteem: platen verstevigd met ribben. En de muren bestaan uit twee platen multiplex met isolatiemateriaal ertussen met aan de buitenzijde dampopen vochtwerende folie, eventueel een extra isolatielaag en dan het raggelwerk voor de gevelbekleding.’
Vrij ontwerpen met gestadaardiseerd model
Peters: ‘Het mooie aan WikiHouse is dat je aan de ene kant alles gedigitaliseerd en gestandaardiseerd voorhanden hebt, maar aan de andere kant heel vrij kunt ontwerpen. Je kunt er een tiny house mee bouwen, maar ook een grote villa van drie verdiepingen. De basis is blokvormig, maar bij de woning in Roosendaal hebben we bijvoorbeeld schuine daken toegepast.’ Van Boxmeer: ‘Het grondplan ligt vast, maar kun je oneindig koppelen. De modules moeten wel op een vrachtwagen te vervoeren zijn.’
De detailleringen zijn superstrak. Het plaatmateriaal haakt in elkaar met pen-en-gatverbindingen. Van Boxmeer: ‘Je moet de delen zo recht mogelijk in elkaar plaatsen, er zit maar weinig speling in. Maar ook in de uitvoering is het niet heel rigide. We zagen nog wel eens ergens een doorgang. Zo hebben we ook een luikje in de vloer bedacht waardoor je makkelijker snoeren kunt doortrekken tussen twee modules.’ Peters: ‘Ik pas zo veel mogelijk hergebruikt materiaal toe. Ik speur bijvoorbeeld Marktplaats af op gebruikte kozijnen. Die plaatsen we dan in de wanden, ook als de maat afwijkt. Mensen zeggen vaak tegen ons dat we meer zouden moeten industrialiseren. Maar bij ons helpen de kopers of de huurders, zoals bij het project in Waalwijk, zelf mee. Dat houdt het goedkoop én je hebt meer mogelijkheden om te variëren.’
Zelf over je ontwerp nadenken
Een handige Harry die zélf naar WikiHouse googelt heeft RxDOMI toch helemaal niet nodig? Van Boxmeer: ‘Het kan. Wel verschillen de bouwregels tussen landen sterk. Dat maakt het lastig om de juiste detailleringen te kiezen. In overleg met WikiHouse delen we ook geen compleet woningontwerp. Wél bepaalde oplossingen. Het idee is dat mensen zelf over hun ontwerp nadenken.’ Peters: ‘Hoe meer ervaring wij opdoen des te beter we kunnen adviseren, ook met de vormgeving. En wij hebben natuurlijk specifieke kennis met onze CNC-machine.’
De RxDOMI-huizen staan op blokken op betonnen stelplaten. Ze kunnen eenvoudig worden gedemonteerd. Peters: ‘Nu worden deze woningen gezien als een tijdelijke oplossing voor de woningnood. Maar er zullen altijd mensen zijn die liever in een huis als dit willen wonen dan in een standaard rijtjeshuis.’
